2024-жылдагы 1,5 градуска көтөрүлгөн температура — кооптуу белги, бирок чара көрүү белгисиз бойдон калууда
Англиянын Эксетер университетинин окумуштуусу Гейл Уайтмендин айтымында, дүйнөдө 2024-жылы абанын орточо температурасынын 1,5 градуска көтөрүлүшү — климаттын өзгөрүшү боюнча кооптуу чекке жакындаганыбызды көрсөтөт. Бул тууралуу Nature илимий журналы жарыялады.
Негизги көйгөй:
Уайтмендин пикиринде, эң чоң коркунуч — адамдардын климаттык кризиске көнүп, аны кабыл албоосу. «Керектүү кадамдар жасалбай, адамдар ‘жок, эч нерсе өзгөргөн жок’ деп өздөрүн сооротушу мүмкүн», — деди ал.
Жооптуу чаралар боюнча ишеним:
Илимпоз Бириккен Улуттар Уюмунун Бразилияда өтө турган климат саммитине үмүт артууда. Ал жыйын климаттык маселелерди көтөрүү жана чечүү жолдорун табуу үчүн маанилүү платформа болушу керектигин белгиледи.
Климаттык өзгөрүүлөрдүн себептери:
Европанын Copernicus кызматынын маалыматы боюнча, 2024-жыл 1958-жылдан бери эң ысык жылдардын бири катары катталууда. Буга бир нече факторлор себеп болду:
- Парник газдарынын көбөйүшү;
- Океандык агымдардын фазаларынын алмашуусу:
- Ла-Нинья: Жылуулукту атмосферадан океанга сиңирген.
- Эль-Ниньо: Жылуулук океандан атмосферага чыккан.
Метеорологиялык божомолдор:
БУУнун Дүйнөлүк метеорологиялык уюму жакынкы беш жыл ичинде орточо температуранын тарыхый максимумга жетишин божомолдоп жатат. Бул жаан-чачындардын өзгөрүшүнө да таасирин тийгизет.
2023-жылы жайында башталган агымдардын алмашуу процесси планетанын климаттык системасында олуттуу өзгөрүүлөрдү алып келүүдө. Бул окумуштууларды жана экологдорду активдүү иш-аракеттерди көрүүгө чакырууга түртүүдө.